Eczeem is een veel voorkomende huidaandoening. Het is een ontstekingsreactie van de (extreem) droge huid. Je kan last hebben van extreme jeuk, een rode en vaak een schilferige huid. Naast jeuk, roodheid en schilfering kunnen ook bultjes, scheurtjes en blaasjes in de huid voorkomen. Eczeem kan op elke leeftijd ontstaan en is er in verschillende soorten. Eczeem is de verzamelnaam van verschillende vormen van deze huidaandoening. Eczeem kan ontstaan door erfelijke aanleg, het gebruik van verkeerde/agressieve producten of ongunstige omgevingsfactoren. Ook een combinatie hiervan is mogelijk.
Eczeem gaat vaak gepaard met een (zeer) droge en vochtarme huid. Dit maakt de huid vatbaar voor schimmels, gisten en bacteriën die de huid flink kunnen irriteren. Ook kan de zuurmantel (klik hier om te lezen wat de zuurmantel is) uit balans raken. Onder andere zeep, alcohol en parfum hebben een zeer ongunstige werking op eczeem. Ook (langdurig) stress en medicijnen kunnen eczeem verergeren.
De volgende vormen van eczeem komen veel voor:
Beroeps eczeem (Bijvoorbeeld: kapperseczeem)
De huid reageert bij contact met een allergeen of chemische stof waar men niet tegen kan. Dit gebeurt bijvoorbeeld veel bij kappers, schoonheidsspecialisten, bakkers en schoonmakers.
Deze vorm van eczeem is een combinatie van meerdere factoren. De eerste oorzaak is veelvuldig in contact komen met water. De balans van de zuurmantel van de huid verslechterd en de huid wordt vatbaar voor schadelijke indringers. Deze indringers, zoals schadelijke stoffen en bacteriën, komen hierdoor eenvoudig door de huid naar binnen. Als de huid in contact komt met irriterende stoffen zoals zeep, haarkleuringen en andere chemische stoffen beschadigd de huid. Nog een oorzaak is het dragen van sieraden tijdens het werken met water, schoonmaakmiddelen en/of chemische stoffen. De huid blijft lang nat en week, daardoor dringen schadelijke stoffen nog sneller de huid in. Deze oorzaken kunnen allemaal een rol spelen bij het ontwikkelen van beroeps eczeem.
In veel gevallen verschijnt beroeps eczeem in de vorm van een rode jeukende huid en vaak met rode bultjes. De bultjes ontstaan meestal tussen de vingers. Soms breiden deze bultjes zich uit naar de armen, hals en het gezicht. Eczeem gaat soms gepaard met pijnlijke kloven, eeltvorming, blaasjes, schilferingen, wondjes, zwellingen (oedeem), roodheid en heel soms zelfs ademhalingsklachten.
2. Constitutioneel eczeem (atopisch eczeem)
80% van de eczeem gevallen heeft atopisch eczeem, daarmee is dit de meest voorkomende vorm van eczeem. Deze vorm kan zich op allerlei plaatsen op het lichaam voordoen en gepaard gaan met heftige jeuk. Bij actieve eczeem is de huid rood en gezwollen en voelt warm aan. Veel mensen hebben het gevoel dat ze “in de brand” staan. Er kunnen bultjes en blaasjes voorkomen op de huid. Sommige blaasjes zijn open en scheiden vocht af. Soms komt er spontaan vocht uit de rode huid: dit wordt ook wel "nattend eczeem" genoemd. Als de activiteit van het eczeem vermindert drogen de blaasjes in tot korstjes, de huid gaat schilferen en de roodheid neemt af. Bij eczeem kunnen de roodheid, nattende blaasjes, korstjes en een droge schilferende huid tegelijkertijd voorkomen, maar ook elkaar opvolgen. Eczeem is niet besmettelijk, ook niet als de met eczeem aangedane huid nattend is!
Eczeem is gerelateerd aan stress, pollen, dieren, huisstofmijt, melkproducten, tarwe, varkensvlees en kunstmatige E-nummers. Zelfs fruitsoorten zoals kiwi, aardbeien, ananas en citrusvruchten kunnen dit beïnvloeden. Wanneer je de oorzaak bij dit eczeem niet vind kan het eczeem jaren voortbestaan. Mijn advies is om een (orthomoleculair) voedingscoach in te schakelen. Het immuunsysteem speelt ook een belangrijke rol bij deze vorm van eczeem. Als de weerstand laag is dan kan de eczeem opspelen. Deze vorm van eczeem gaat vaak gepaard met astma en hooikoorts. Wanneer je als baby eczeem hebt gehad kan dit op latere leeftijd weer opspelen.
3. Contact eczeem
Contacteczeem of contactallergie is te herkennen aan een jeukende rode huid met kleine bultjes, blaasjes en schilfers. Soms lekken de blaasjes en wordt de huid nat. Deze vorm kan ontstaan op de plaats waar bepaalde stoffen in contact komt met de huid. Soms krijg je op de huid eromheen ook eczeem. Contacteczeem is niet besmettelijk en kan voor een droge huid zorgen.
Er zijn twee soorten contacteczeem: Allergisch en irritatief contacteczeem. Allergisch contacteczeem ontstaat door blootstelling aan een bepaalde (irriterende) stof. Als een allergeen in contact komt met de huid wordt het afweersysteem actief en komt er een ontstekingsreactie in de huid. Een allergische reactie treedt sneller op als de huid al eerder beschadigd is geweest (bijvoorbeeld door contact met een bepaalde stof). Of dit gebeurt en hoe snel de allergische reactie ontstaat hangt van de stof en de persoon af. Soms krijg je direct een reactie en soms niet.
Soms kan allergisch contacteczeem alleen ontstaat wanneer het allergeen samen met licht op de huid komt. Je krijgt dan een ‘foto-allergisch' contacteczeem. Je kunt dit bijvoorbeeld krijgen als je een zonnebrandcrème of een parfum gebruikt en erna in de zon komt. Belangrijk: Veel zonnecrèmes bevatten parfum, let erop bij aankoop van een zonnecrème door de ingrediëntenlijst te lezen.
Bij irritatief contacteczeem krijg je van bepaalde stoffen (zoals zeep en water) irritatie op de huid, waardoor de bovenste laag van de huid beschadigt. De beschadiging kan bij herhaaldelijk contact uiteindelijk zo groot zijn dat de huid niet meer kan herstellen en eczeem ontstaat. "Nat werk" is de belangrijkste oorzaak van irritatief contacteczeem.
4. Zonlicht eczeem (Zonne allergie)
Deze vorm van eczeem kan op elk moment “zomaar” ontstaan, terwijl men voorheen wel goed tegen de zon kon. Het ontstaat vaak ongeveer een dag (soms tot 5 dagen) na de blootstelling aan (zon)licht en komt vaak niet na een zonnebrandreactie. Zonder verdere blootstelling aan zonlicht verdwijnt deze vorm na 7 tot 10 dagen. De meest voorkomende symptomen zijn sterk jeukende kleine blaasjes/bobbeltjes op de aan licht blootgestelde delen van de huid zoals het gezicht, de nek, handruggen en onderarmen (met name ellebogen en onderbenen. Ook worden blaasjes, roodheid, zwelling en schilfering gezien. Deze vorm kan zich uitbreiden naar niet aan licht blootgestelde delen van de huid. Een gering aantal cliënten heeft alleen klachten van jeuk zonder zichtbare huidreacties.
Heb ik wel eczeem?
Soms kan eczeem verward worden met een andere aandoening. Met een speciale lamp met blauw licht kan de arts kijken of het gaat om een schimmel of eczeem. Als het om een schimmel gaat werkt een anti-schimmel crème van de huisarts het beste. Het uiterlijk van schimmels zijn vaak rode vlekken met rode randen. Ook bij schimmels kan de darmflora uit balans zijn. Je kan de huid na laten kijken op de schimmel: candida of wormen.
Eczeem en voeding
Voeding heeft zeker invloed op een eczeem gevoelige huid. Voornamelijk door voedsel intoleranties en allergieën. Daarbij verliezen de darmen hun weerstand en dit kan zichtbaar worden in de huid. Genezing van eczeem moet dus niet alleen op de huid gericht worden maar ook bij de oorzaak worden aangepakt: Je voeding.
Hormoonzalf
Hormoonzalf pakt niet de oorzaak van het probleem aan, maar slechts de symptomen. Je dient dus op zoek te gaan naar de oorzaak van het eczeem en het niet gaan onderdrukken. Je kunt dit zelf testen door je voeding of verzorgingsproducten aan te passen. Wees kritisch op wat je gebruikt op je huid en laat je adviseren door een professional.